37 partijen ondertekenen deal over circulair slopen van gebouwen
REGIO – Stel dat je gebouwen zodanig kunt slopen dat je de grondstoffen die vrijkomen weer in andere gebouwen kunt gebruiken. Dan ben je verantwoord bezig! 37 partijen in Noord-Holland gaan op deze manier de circulariteit in de bouwsector verbeteren. Zij ondertekenden op vrijdag 12 januari de Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord.
Deze deal is een initiatief van de provincie Noord-Holland en Circulair Westfriesland. Het tekenmoment in het gemeentehuis van Hoorn was het voorlopige hoogtepunt in een traject dat een jaar geleden begon met het idee om sloopmaterialen te ‘oogsten’ voor hergebruik en in de regio direct te matchen aan geplande (nieuw)bouwopgaven. Een groep van bevlogen aannemers, projectontwikkelaars, sloopbedrijven, woningcorporaties en gemeenten boog zich in diverse sessies over dit vraagstuk. Uiteindelijk heeft dat geleid tot concrete afspraken over het circulair slopen van gebouwen. Die zijn vastgelegd in zogenaamde oogstvoorschriften.
Aan de slag gaan!
Esther Rommel, gedeputeerde van provincie Noord-Holland, roemt de regionale samenwerking om circulair slopen en bouwen te bevorderen. “In de deal zeggen partijen toe in 2024 bij tenminste 50% van alle gebouwen die gesloopt worden deze circulaire oogstvoorschriften toe te passen en binnen twee jaar volledig circulair te slopen. Dat is een mooie ambitie. Hoe het in de praktijk gaat uitpakken, is moeilijk te zeggen. Het is grotendeels nog onontgonnen terrein, we zullen van elkaar moeten leren. Wat deze deal vooral uitstraalt is: laten we aan de slag gaan.”
De deal – mede ondertekend door vijf Westfriese gemeenten – sluit naadloos aan bij het overkoepelende streven van de overheid naar een geheel circulaire economie in Nederland in 2050. Dit betekent dat materialen en grondstoffen steeds opnieuw worden ingezet. Daardoor zijn er minder oorspronkelijke of primaire grondstoffen nodig en putten we de aarde niet uit. De bouwsector in Nederland is verantwoordelijk voor 50% van het grondstoffenverbruik. De potentie van hergebruik wordt in deze sector nog onvoldoende benut.
Gezamenlijke start
Met de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord wordt circulair oogsten de standaard. We gaan gebouwen zorgvuldig uit elkaar halen. Daardoor ontstaat een groter aanbod van circulaire bouwmaterialen. Daarnaast bevat de deal afspraken over het stimuleren van samenwerking tussen partijen en het ontwikkelen en delen van kennis.
Arthur Helling, wethouder van gemeente Hoorn en gastheer voor het tekenmoment: “De eerste pilots in de regio zijn al begonnen. Ons gemeentehuis is een mooi voorbeeld. Voor de renovatie is het zo circulair mogelijk gedemonteerd. Met deze gezamenlijke start wordt het alleen maar leuker. Nu kunnen we de inzet om bouwmaterialen via sloop weer terug in de bouwketen te krijgen versnellen.”
Belangrijk daarbij is het volume dat gecreëerd wordt. Circulair slopen en hergebruiken van bouwmaterialen moet echt ‘body’ krijgen. Dan kun je er pas een serieuze businesscase van maken. De seinen staan op groen, zegt Kees de Groot van C.A. de Groot en voorzitter van de branchevereniging van sloopbedrijven, VERAS. “Circulair slopen is landelijk booming. Wat ik er waardevol aan vind is dat het slopers tot strategische partners maakt in plaats van sec uitvoerders.’’
De vraag organiseren
Circulair slopen is één ding, de geoogste materialen moeten ook afgenomen worden. De vraagkant moet verder georganiseerd worden. “Dat is de volgende stap, erkent Barbara Harskamp, coördinator van Circulair Westfriesland. “We zijn onder meer bezig met het ontwikkelen van een dashboard waarin idealiter alle regionale sloopprojecten en nieuwbouwprojecten, nu en in de toekomst, opgenomen worden. Op dit platform kun je in één oogopslag zien wat waar vrijkomt. En het geeft inzicht in de meer dan zestig circulaire bouwmateriaalketens die er al zijn. Dus ook welke specialisten de bouwmaterialen weer gecertificeerd en met garanties terug in de bouwketen kunnen brengen. Er komen nog meer sessies waarin we dit speelveld verder uitwerken. Met de nu getekende deal als stuwende factor.”
Deze partijen hebben de Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen Noord-Holland Noord ondertekend: Gemeenten Hollands Kroon, Dijk en Waard, Hoorn, Opmeer, Enkhuizen, Stede Broec, Medemblik, Heiloo, Bergen en Uitgeest. Woningcorporaties Woonwaard, Kennemer Wonen, Welwonen en gemeentelijk woningbedrijf Opmeer. Ontwikkelaars Ooms Bouw en Toekomstgroep. Zorginstelling GGZ-NHN. Sloopbedrijven GP Groot, C.A. de Groot, van der Bel, Boy Limmen en Foekens. Specialisten en leveranciers EBS, Luijtgaarden, Afvalzorg, Vic Obdam, Circq en Natural Plastics. Aannemers en ingenieursbureaus Kesselaar & zn, Meijs Ingenieurs en Schadenberg Bouw, Beens Dredging en KUUK. Kennisinstelling Inholland. Branchevereniging van sloopbedrijven VERAS. Initiatiefnemers provincie Noord-Holland en Circulair Westfriesland.
De huidige wet- en regelgeving is grotendeels gebaseerd op traditionele bouwwijzen met hout, beton, staal en metselwerk. Het is van belang dat er wet- en regelgeving komt die adequaat is voor nieuwe materialen zoals bij houtbouw de CLT. De regels uit het BBL zijn nu nog niet toereikend voor CLT-houtbouw. Voornamelijk op het vlak van brandveiligheid, akoestiek en constructie zijn er vraagstukken rondom vergunningverlening.
In deze sessie gaan we in op de ervaringen met bouwtechnische aspecten en vergunningen, eventueel via voorbeeldcasussen, en hoe hier stappen in gemaakt kunnen worden. Er worden inzichten gedeeld vanuit de Omgevingsdienst omtrent de vergunningverlening voor brandveiligheid, akoestiek en constructie en hoe hiermee om te gaan in het bouwproces.