De nieuwe huisvesting van Oogcentrum Noordholland in Heerhugowaard is niet alleen een architectonisch hoogstandje, ook de duurzame kwaliteiten springen in het oog. Het oogcentrum heeft de Green Deal Zorg ondertekend.
360 zonnepanelen, warmtepompen, hoogwaardige ledverlichting (met aanwezigheidsdetectie) en een energiearme huishouding. Het gebouw van het oogcentrum verraadt veel over de duurzame ambities van de organisatie. Die ambities komen ook tot uiting in het kritisch kijken naar de gebruikte materialen bij operatieve ingrepen. Kan die hoeveelheid verminderd worden, uiteraard zonder dat de kwaliteit van de zorg in het geding komt? Dat bleek het geval bij een bepaalde behandeling die jaarlijks 9.000 keer wordt uitgevoerd. De besparing die hierdoor werd gerealiseerd staat gelijk aan 3.000 kilo CO2 per jaar.
Meer reusables introduceren
In het verlengde hiervan werd ook een andere gewoonte doorbroken. “In coronatijd kwamen we moeilijk aan beschermjassen en -schorten. Vervolgens bleek dat we ook veilig konden opereren zonder deze hulpmiddelen. Toen hebben we besloten ook na corona geen beschermjassen meer te dragen. Dat scheelt 15.000 jassen per jaar”, zegt Manager Medisch van het oogcentrum, Tilly Kraal.
“In coronatijd kwamen we moeilijk aan beschermjassen en -schorten. Vervolgens bleek dat we ook veilig konden opereren zonder deze hulpmiddelen”
Het zijn voorbeelden van het zuinig omgaan met grondstoffen om ons milieu minder te belasten. Dat maakt het circulair. Het streven om op dit punt echt het verschil te gaan maken, heeft het oogcentrum doen besluiten de Green Deal Zorg in Noord-Holland te ondertekenen. Met deze green deal verbinden partijen zich aan het uiteindelijke doel om in 2026 met 20% herbruikbare materialen te werken.
(tekst gaat verder onder deze afbeelding)
Tilly Kraal: “Wij willen die uitdaging wel aangaan. In onze OK’s gebruiken we veel disposables. Meer reusables introduceren is een goede zaak. Met onze eigen sterilisatieruimte zijn we daarop voorbereid. Maar wil je leveranciers en producenten zo ver krijgen om die draai te maken, dan moet je met elkaar een vuist maken. Dat is volgens mij de kracht van de green deal. Samen krijgen we meer voor elkaar.”
Hoe scheiden we ons afval?
Inmiddels is met de betrokken partijen ook een routekaart circulaire zorg ontwikkeld. Die route begint met het antwoord krijgen op een aantal fundamentele circulaire vragen. Wat is zinvoller, afval scheiden bij de bron of nascheiden bij de afvalverwerker? Hoe groot is het volume van gebruikte materialen in een zorginstelling en zitten er in dit pakket ook materialen die gemaakt zijn van zeer zorgwekkende stoffen?
“We laten onder meer een materialenscan en onderzoek uitvoeren om hier een goed beeld van te krijgen”, vertelt Koen de Geus, lid van het kernteam van Circulair Westfriesland. “Dat moet zich gaan vertalen naar een plan van aanpak per zorginstelling, waarbij we eerst aan de slag gaan met een top 5 van materialen die we moeten vervangen voor milieuvriendelijkere alternatieven.”
Niet ideaal
Bij het oogcentrum wordt voorlopig het afval, hoofdzakelijk afkomstig uit de OK, aan de bron gescheiden. Tilly Kraal vindt dit niet ideaal. Bij het uit elkaar trekken van gecombineerde verpakkingen en disposables van papier en plastic kunnen deeltjes vrijkomen die een risico vormen voor de steriele omstandigheden. “Ik zie liever dat het verantwoord gebeurt bij de afvalverwerker. In hoeverre wij werken met materialen waarin zeer zorgwekkende stoffen zijn verwerkt, weet ik niet. Wat dat betreft ben ik wel nieuwsgierig naar het onderzoek.”
